Powiatowe Święto Ludowe w Annopolu
W Dąbrowie, Gmina Annopol, odbyło się Powiatowe Święto Ludowe, którego organizatorami były Zarząd Powiatowy PSL w Kraśniku i Zarząd Miejski PSL w Annopolu. Uczestniczyli w nim Posłowie na Sejm RP Jan Łopata i Henryk Smolarz. Po Mszy Świętej w kościele p.w. Św. Urszuli Leduchowskiej na pobliskim placu odbył się festyn ludowy na którym m.in. wystąpił Zespół Śpiewaczy z Dysa, Gmina Niemce oraz Zespół Muzyczny ze Szkoły Podstawowej im. Wincentego Witosa w Motyczu, Gmina Konopnica.
W „Lubelskim Kurierze Ludowym” (Nr 3, str. 6) ukazał się artykuł Jana Łopaty, opisujący tradycję Święta Ludowego w Polsce. Oto jego treść:
„Święto Ludowe”
„Zejdźcie się więc wszyscy, ażeby się przekonać, że nie potrzebujecie się oglądać ani na prawo, ani też na lewo, że nie potrzebujecie się opierać na niczyim ramieniu, bo swoje macie dostatecznie silne. Nie potrzebujecie chodzić czyją drogą, bo macie swoją prostą i jasną. Zrobić możecie wiele, trzeba tylko chcieć.”
Tym zawołaniem Wincenty Witos w roku 1933 wzywał masy chłopskie do godnego świętowania Ludowych Świąt. Wzywał, by położyć kres szkodliwej i gorszącej walce jaka się toczyła na polskiej wsi, by w jedności i wspólności działań obronić lud wiejski od wszelkiej niesprawiedliwości i krzywdy, zagwarantować poszanowanie prawa i zapewnić masie chłopskiej ludzki byt. Choć minęło ponad 70 lat od wypowiedzianych słów to są one ciągle aktualne.
Święto Ludowe to jedno z najpiękniejszych polskich świąt, wyrosłe z tradycji narodowej, ludowej i chrześcijańskiej. Dla ludności wiejskiej, od pradawnych czasów, Święto Zesłania Ducha Świętego, nazywane Zielonymi Świątkami, było uroczyście obchodzone. Tego dnia Kościół, wszystkie domy i podwórza ozdabiano gałązkami lub drzewkami brzozy, jesionu lub świerku. Podłogi i ziemię posypywano zielonym tatarakiem, świerczyną i kwiatami. Było to przede wszystkim święto rolników, cieszących się z wiosny. Niosąc obraz Matki Bożej obchodzili oni granice swych pól i uroczyście śpiewali.
Dla Polskiego Stronnictwa Ludowego – Święto Ludowe obchodzone w dzień Zielonych Świątek – to głębokie odniesienie do tradycji. Pod zieloną, czterolistną koniczynką – symbolem szczęścia i nadziei – gromadzili się chłopi – ludowcy, by nie tylko świętować, ale i walczyć o lepsze jutro. Uchwałą Rady Naczelnej PSL, by obchody Święta Ludowego odbywać corocznie w rocznicę bitwy pod Racławicami podjęto 30 maja 1903 roku. Jak widzimy tradycja Świąt Ludowych to historia ponad 100. letnia. Pierwsze obchody święta przebiegały pod hasłem „Żywią i bronią” i miały wymiar patriotyczny. Sprzyjały budzeniu wśród chłopów galicyjskich ducha narodowego, ale też poczucia własnej godności. Obchody Święta Ludowego w Galicji w 1905 r. odbywały się w atmosferze znacznego poruszenia umysłów wydarzeniami w Królestwie Polskim. W obchodach Święta Ludowego w latach 1905 - 1906 ważnym akcentem były także zbiórki pieniędzy na rzecz Polskiego Związku Ludowego, bratniej partii chłopskiej w Królestwie Polskim oraz dla wsparcia młodzieży walczącej o polskość szkoły pod zaborem rosyjskim.
W atmosferze walki z sanacją w 1928 r. wrócono do koncepcji Święta Ludowego. Odbywane z tej okazji wiece i zgromadzenia stanowiły doskonałą okazję do zademonstrowania stanowiska ludowców wobec polityki rządów majowych. Po roku 1931, kiedy to partie chłopskie połączone w jedno Stronnictwo Ludowe wydało uchwałę o uznaniu Zielonych Świątek za święto całej wsi i ruchu ludowego, obchody odbywały się w atmosferze silnego napięcia społecznego W 1932 r. Święto Ludowe poprzedził strajk rolny. W czasie manifestacji doszło do krwawych starć. 15 maja 32 r. został zastrzelony przez policjantów Franciszek Czernicki – uczestnik chłopskiego pochodu, a kilku zostało rannych. W Łopanowie, pow. Bochnia, od salw policji zginęło 3 chłopów a kilku zostało rannych. Odpowiedzią wsi, chłopów na działania władz była zbiórka na fundusz dla sierot oraz ponad milion uczestników obchodów święta w 1933 r. Silnym akordem obchodzonego w 1937 r. Święta Ludowego był Wielki Strajk Chłopski, który wstrząsnął posadami państwa. Głoszone hasła to amnestia dla więźniów politycznych, zapewnienie opłacalności produkcji w chłopskiej gospodarce.
II wojna światowa – czas terroru i walki. Od pierwszych dni okupacji chłopi wzięli udział w tworzeniu podziemnych struktur państwa polskiego. Utworzyli potężną chłopską armię – Bataliony Chłopskie. Ludowcy również w tych strasznych czasach obchodzili swoje święto. Pod osłoną oddziałów partyzanckich w lasach gromadziły się tysiące chłopów – ludowców. Uroczystości miały podniosły charakter patriotyczny i religijny. Oczekiwano wyzwolenia Polski. Radość z odzyskania wolności była krótka. Wkroczyła brutalna rzeczywistość – prześladowania ze strony komunistów.
Upadek komunizmu w Polsce, do czego też przyczynił się ruch ludowy, wytworzył możliwość powrotu do tradycji obchodów Święta Ludowego. Symboliczny charakter miały obchody Święta Ludowego w 1990 r. PSL zorganizowało swoje święto na Jasnej Górze, aby szczególnie zaakcentować przywiązanie do tradycji narodowej, wiary i Kościoła.
Obchody naszego święta mają szczególny charakter. Takiej ciągłości historycznej nie ma, oprócz PSL, żadne ugrupowanie polityczne. Tegoroczne odbywają się również w roku wyborczym. Do chłopów na polską wieś, zjadą jednorazowi wysłannicy, emisariusze w zabieganiu o głosy, są w stanie złożyć każdą obietnicę. I tak Polska „za wielkim miastem”, Polska małych miasteczek i wsi tak jak od 16 lat nadal targane będą od lewa do prawa.
Może czas, by to wahadełko historii zatrzymało się pośrodku sceny. Może czas uwierzyć własnym ludziom, ich dokonaniom. Warto wspomnieć czas ludowego Premiera Waldemara Pawlaka. Czas wspomnieć tamte relacje cen i optymizm, który zaczął wracać na polską wieś. Może warto wspomnieć dokonania własnych ludowców; starostów, wójtów czy dyrektorów szkół, efekt ich pracy jest namacalny, widoczny.
Nie mogą zyskać naszego poparcia ludzie przypadkowi, wchodzący na listy wyborcze z różnych koneksji, a potem realizujący politykę wręcz wrogą dla swego własnego elektoratu. Połączmy się we wspólnym działaniu.
Poseł na Sejm RP
Prezes ZP PSL w Lublinie
Jan Łopata
