Wypowiedź
Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz ustawy Ordynacja podatkowa. W imieniu Klubu Parlamentarnego PSL głos zabrał Jan Łopata.
Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze!
W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam przyjemność przedstawić uwagi do projektu zmiany ustawy o kontroli skarbowej oraz ustawy Ordynacja podatkowa. Rządowy projekt zmiany ustawy o kontroli skarbowej oraz ustawy Ordynacja podatkowa oparty jest, jak wynika z uzasadnienia przedstawionego nam przez pana ministra, na doświadczeniach wynikających ze stosowania przepisów ustawy o kontroli skarbowej po wprowadzeniu z dniem 1 stycznia 2004 r. tzw. specjalnych urzędów skarbowych. Urzędy te obejmują swoją właściwością podatników określanych w ustawie ze względu na rodzaj prowadzonej przez nich działalności lub z uwagi na wielkość ich przychodów bądź z uwagi na powiązania z podmiotami zagranicznymi. Regulacje prawne w tym zakresie zawarte są w art. 5 ust. 9a i 9b oraz art. 5a ustawy o urzędach i izbach skarbowych.
Rządowy projekt zmiany ustawy o kontroli skarbowej zawiera propozycję zmiany art. 13a ustawy, który określa tryb wszczynania postępowań względem podatników, którzy znajdują się w zakresie właściwości specjalnych urzędów skarbowych. W porównaniu z innymi podatnikami w ich przypadku ograniczone są w chwili obecnej możliwości wszczynania postępowań kontrolnych, które mogą być wszczynane wyłącznie na podstawie pisemnego wniosku właściwego dla tego podmiotu naczelnika urzędu skarbowego przez generalnego inspektora kontroli skarbowej. Proponowane uchylenie art. 13a oraz zmiany art. 10 ust. 2 pkt 7 oraz art. 24a spowodują, że do wszczęcia postępowań kontrolnych wobec tzw. dużych podmiotów zastosowanie będą miały ogólne zasady określone przepisami ustawy o kontroli skarbowej. Proponowana zmiana nie ograniczy praw podmiotów ani nie wprowadzi nowych obowiązków wobec tych podmiotów, może się zaś przyczynić do lepszego wykorzystania wiedzy i doświadczenia inspektorów kontroli skarbowej, którzy w chwili obecnej kontrolę dużych podmiotów mogą wykonywać jedynie na wniosek naczelnika urzędu, co oczywiście też jest możliwe. Wydaje się, że zmiana ta jest wskazana i uzasadniona i tak na dobrą sprawę polega jedynie na zmianach organizacyjnych w ramach aparatu skarbowego. Zmiana zaś art. 24a jest proceduralną konsekwencją uchylenia w projekcie art. 13a.
Art. 3 proponowanej zmiany ustawy o kontroli skarbowej i Ordynacji podatkowej wprowadza zasadę, że do postępowań wszczętych na podstawie art. 13a w brzmieniu dotychczasowym ustawy o kontroli skarbowej stosuje się przepisy ustawy w brzmieniu dotychczasowym. Zmiany w ustawie o kontroli skarbowej proponowane niniejszą nowelizacją likwidują przepis praktycznie eliminujący inspektorów kontroli skarbowej z możliwości przeprowadzania kontroli tzw. dużych podmiotów. W związku z powyższym wydaje się, że proponowaną zmianę należy uznać za właściwą i uzasadnioną.
Art. 2 ustawy o zmianie ustawy o kontroli skarbowej i ustawy Ordynacja podatkowa proponuje nowelizację art. 181 ustawy Ordynacja podatkowa, polegającą na odstąpieniu od zasady, że dowodami w postępowaniu podatkowym mogą być materiały zgromadzone w toku prawomocnie zakończonego postępowania karnego albo postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe. Zmiana brzmienia art. 181 Ordynacji podatkowej, po wprowadzeniu jej od 1 września 2005 r., spowodowała szeroką dyskusję w mediach, spotkała się z ostrą krytyką zarówno przedstawicieli aparatu skarbowego, jak i środowiska prokuratorskiego. Nowe brzmienie tego artykułu, obowiązujące obecnie, jak twierdzą służby skarbowe, przyczynia się do przedłużenia czasu trwania postępowania podatkowego, dublowania dowodów, odmiennego traktowania dowodów przez różne organy, zaś brak przepisów przejściowych powoduje kłopoty z oceną dowodów włączonych do postępowania podatkowego z materiałów zgromadzonych przez prokuraturę, a nie zakończonych postępowań karnych. Zmiana postanowień art. 181 Ordynacji podatkowej może spowodować usunięcie rozbieżności interpretacyjnych oraz przyczynić się do tego, że aparat skarbowy oraz prokuratura unikną wielu problemów związanych z realizacją przywołanego przepisu. Chciałbym, Wysoki Sejmie, zwrócić na to uwagę i przypomnieć jeszcze raz, że brzmienie art. 181 obowiązuje dopiero kilka miesięcy, dokładnie od 1 września 2005 r.
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z szacunku dla prawa, z szacunku dla Wysokiej Izby, z szacunku dla argumentów prezentowanych w trakcie prowadzonej wówczas debaty należy, naszym zdaniem, z dużym spokojem i rozwagą podejść do zmiany zapisu tego artykułu. Nie można nie widzieć, nie można pominąć argumentów głoszonych zarówno w prowadzonej wówczas debacie parlamentarnej - i to przez przedstawicieli wszystkich klubów parlamentarnych - jak i w ukazujących się w chwili obecnej publikacjach osób o dużym autorytecie i dorobku prawnym. Dlatego też Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego wnosi o skierowanie omawianego projektu ustawy do dalszych prac w komisjach sejmowych. Dziękuję.
